De Quaetclap: toelichting, transcriptie en register

Fols. 10-19

« submenu

10r
Den 25en februarii 1576 stilo communi.
Adriaen Egbertss., smith, heeft geconfesseert
dat hij noch ijserwerck heeft van de kerck van
Eyckenduynen.

De bailliuu contra Nicolaes
Gregorii.

Scepenen appoincteren dat den verweerder tusschen dit
ende den naesten rechtdage behoirlicken sal doen blijcken
dat hij wettelick getrouut is
omme dat gezyen, daernae gedaen te
werden naer behooren Actum ut supra.

De bailliuu contra Lenert
Zymonss.

Scepenen houden de saecke in
advys Actum ut supra.

De bailliuu contra
Engel Adriaens.

Scepenen appoincteren dat den verweerder
sculdich ende gehouden sal weezen
te nomineren alle de persoonen die
ten selven tijde wacht gehouden hebben
tusschen dit ende den naesten rechtdage,
op peyne van vervallen te zijn in den eysch
van den bailliuu. Actum ut supra.

10v
De bailliuu contra Gerbrant
Joostenz.:
Scepenen appoincteren dat de bailliuu
van Den Hage den verweerder sal leveren copie van
als, zonder te leveren de naemen van de
getuygenissen, tusschen dit ende den naesten
rechtdage. Actum ut supra.

De bailliuu contra Pauu:
Scepenen houden de saecke alsnoch
in advys om redenen ut supra.

Idem contra Adriaen Gerbrants etc.
Scepenen houden de saecke
in advys. Actum ut supra.

Extraordinaris rechtdach
bij den bailliuu contra
Seger Gilliss., gevangen,
upten 5en martii anno 1576 stilo
communi.

Alzoe Seger Gilliss.,
jegenwoordich gevangen van den bailliuu
van Den Hage, buyten pijne van ban[den] geleeden ende
geconfesseert heeft dat

11r
hij hem vervordert heeft contrarie
de gebooden Goodes Almachtich te
begeven bij eene Soetgen Huygendr.,
eertijts een professijde bagijne, nyet-
jegenstaende hij een echte huysvrouwe
heeft, reysende ende keerende mitte
selve Soetgen in alre manyeren
off zijluyden getroude persoonen
hadden geweest en mitteselve
Soetgen huys gehouden heeft
binnen der steede van Veere omtrent
den tijt van drie maenden,
waernaer hij deselve Soetgen
verlaten heeft ende is wel stoutelick
sonder eenige vreeze van justitie te
hebben wederomme gecommen alhyer
in Den Hage ende hem weder vougende bij zijne
geëchte huysvrouwe in alre
manyeren off hij nyet an ’tgeene
des voors. is, misdaen en hadde. Scepenen
up als rijpelicken gelet hebbende ende
gebruyckende barmherticheyt voor
rigeur van justitie hebben den voors.

11v
Seger Gilliss. gecondempneert
ende condempneren hem mitsdezen
wederomme geleyt ende gebracht te
werden in beslooten gevangenisse
ende aldaer te water ende te broode
te blijven totten zestienden
dezer maent martii
omme ten selven dage
te commen in opender vyerschaere
ende bidden Godt Almachtich ende
de justitie om vergiffenisse,
verclaerende datte selve bij hem als
vooren bedreven bitterlicken
leedt te wezen, hem interdicerende
van gelijcken meer te doen, up peyne
van an zijn lijff gestraft te
worden, ende condempneren hem
voorts in de costen ende misen van de justitie
tot tauxatie ende moderatie van den
gerechte voors. Aldus
gepronunchieert opten 5en
martii anno 1576 stilo communi.

11Bv (linker helft) en 47Br (rechter helft)
Up huyden den 23en dach martii anno 1576 stilo communi
heeft meester Aernt Verhooch ter requisitie ende begeerte
van bailliuu, schout, burgemeesteren ende gerechte van Den Hage in desselffs
magistraeten-handen gelevert ’t kerckengraeffvenbouck van Den Hage
omme ’t zelve te leveren ten comptoire ende in handen van den
jegenwoordige kerckmeesters van Den Hage, alzoe de
voors. kerckmeesters ’t voors. graeffvenbouck overmits de openinge van
den graeffven derselve kerck[e] zeer nodi[ch]
hadden te doene. Van ’t welck voors. is, de voors.
mr. Aernt Verhooch versocht acte, die hem geconsente[ert] ende
gelevert es, mij present.

12r
Gesien de declaratie van costen den
gerechte van Den Hage overgegeven vanweghen
Cornelis Beuckelaer, voorspraecke
voor den gerechte alhyer, eyscher ende
declarant in cas van salaris ter eenre,
up ende jegens Sebastiaen van Lembeck,
verweerder ter andere zijden, ende gehoort
d’affirmatie van de eysscher, die verclaerde dat
den verweerder hem refereerde tot tauxatie van de
voors. gerechte, hebben daeromme deselve
costen getaxeert ende gemodereert, taxeren
ende modereren mitsdezen ter somme toe van
vijff-ende-dertich stuvers, behalven de
costen van de executie ende executeur, soe-
verre men deselve costen innen ende
executeren sal moeten. Aldus
gepronunchieert opten 9en mertii
anno 1576 stilo communi.

12v
Den 23en dach mertii
anno 1576 nae gemeen
schrijven.
[in de marge]
presenten:
Does
Vryes
Elburch
Screvelss. ende
Meerkercke

In der saecke van de kenninghe hangende voor den
schout ende gerechte van Den Hage tusschen
Pouwels Waeffelaer, eysscher ter
eenre, contra een besette rappyer, hem
eysscher gegeven te bewaeren bij Zyvert
Heynricxss., ’t welck verantwoort
werdt bij denselven Zyvert Heynricxs.,
verweerder ter andere zijden van de kenninghe angeleyt
den 2en dach mertii lestleeden etc.
Scepenen pertijen, dingtale bij scriftelicke
eysch, mondelinge antwoorde, replycke
ende duplycke gehoort ende gezyen
alsulcke certifficatiën als pertijen ten
beyder zijden in rechte hebben geproduceert,
ende up als rijpelicken gelet hebbende,
verclaeren, mits bij den eysscher bij
eede affirmerende dattet ’t rappyer in questie
hem eysscher onstoolen is ende hem toebehoort,
[doorgehaalde regel]
[doorgehaalde regel]
geven in sulcken gevalle d’eysscher die
kenninghe gewonnen ende den verweerder verlooren,

13r
behouden den verweerder zijn regres
jegens den gerechte, daer ende alzoe hij te
raede bevinden sal; ende compenseren
de boeten ende costen van de kenninghe om redenen den
gerechte daertoe mouverende.
Aldus gepronunchieert den 27en martii
anno 1576 stilo communi.
[in de marge]
Den eysscher heeft illico
gepresenteert bij eede te
verclaeren sulxs bij scepenen
geweezen es.

Scepenen appoincteren dat den eysscher
Baptista de Montevaldona,
dingsdage 8en dagen naestcommende
voor alle delay
sal commen gefurneert van als op
versteck, ofte dat scepenen sullen
recht doen van ’t geen alsdan onder hemlyeden bevonden
sal worden.
Actum den 23 mertii anno
1576 stilo communi.

Scepenen steden ’t vonnis totten naesten
rechtdage. Actum 27 martii anno 1576
stilo communi.

13v
Beroerende de geconsigneerde penninghen van Anna upte
Koecken.

Den 27en mertii anno 1576 hebben scepenen
geappoincteert dat men te drie naeste kercken- ende
drie sondaechsse geboden alhyer sal gebieden dat men
tusschen dit ende drie weecken sal disputeren upte
preferentie van de geconsigneerde penninghen
van Anna upte Koecken.

14r
Den 3en aprilis anno
1576 stilo communi.
[in de marge]
Does
Vries
Zybrants.
Elburch
Screvelss.
Meerkercke

In der saecke van de kenninghe hangende voor den
schout ende gerechte van Den Hage
tusschen Jan Baptista Drianis,
eysscher ter eenre,
up ende jegens Baptista de
Monte Valdonna, verweerder ter andere zijden van de kenninghe
angeleyt den 20en decembris
lestleeden etc. Scepenen pertijen, dingtale
bij scriftelicke eysch ende antwoorde,
mondelinge replycke ende duplycke
gehoort ende gezyen alsulcke advertissementen
ende certifficatiën als pertijen ten wederzijden
in rechte hebben geproduceert,
ende up als rijpelicken gelet hebbende,
condempneren den verweerder
den eysscher te betaelen, zoe voor de
conditie van de huyrwaer
die hij mitten eysscher
gecontraheert heeft, als d’interesten
bij den eysscher daeromme gehadt ende
geleeden de somme van tzestich
ponden van 40 grooten ’t pont ende voorts in de
boeten ende costen van de kenninghe tot tauxatie ende
moderatie van de gerechte, van welcke vonnisse Geryt de Paep als
gemachtich van den verweerder illico geprotesteert
heeft te mogen appelleren ofte reformeren zoe zijnen
goede raet gedragen sal. Aldus
gepronunchieert den 14en aprilis ’76.

14v
Vergaderinge gehouden den 9en
aprilis 1576 stilo communi.
[in de marge]
presenten:
S. van der Houve, bailliuu ende schout

Jo. Jacobss.
Dorp
burgemeesteren

Does, Vries,
Screvelss.
scepenen

Treslong
Verhooch
Wyeringen
Moyaelen
Renes
Wyelant
Cryep, nae-
gecommen

Is geresolveert de redemptie
van den bossche, te redimeren ten
alderhoochsten voor twee
duysent caroli gulden tot 20 stuivers ’t stuck

Up huyden is geresolveert bij de
comparanten hyervooren genoempt,
om verscheyden redenen ende nootsaecken
hemluyden daertoe mouverende ende bewegende
tot preservatie van ’t bosch ende
consequente behoedinge van ’t corpus
van Den Hage, goodtshuyssen ende aelmoes-
huyssen aldaer, dat de gecommitteerde
van Den Hage tot redemptie vandien mitte
Eedelen ende Staten tracteren, communiceren
ende verd[r]agen sullen tot sulcker
cleyne somme als hemluyden mogelicxst
zullen zijn te doene, maer ten hoochsten
voor 1600 gulden ende ten alderhoochsten
tweeduysent gulden sonder
meer.

Omme welcke somme te vinden

15r
zijlyeden geauctoriseert zijn te spreecken
mitte Rentmeester [?] Hanneman ende zijn broeder
mitzgaders die van den Hove als anders, ende
mit hemluyden t’accorderen up ’t opbrenghen van de
penninghen voors., ’tzij bij forme van leeninge ofte op renten,
zulcxs als zijlyeden die best zullen konnen
becommen ten minsten coste ende laste van die van Den
Hage.

Vergaderinge gehouden den 11en
aprilis anno 1576
stilo communi.
[in de marge]
Presenten:
Van der Houve, bailliuu ende scout
Jo Jacobss. ende
Dorp,
burgemeesteren

Does
Vries
Zybrantsz.
Screvelss.
Meerkercke,
scepenen

Treslong
Verhooch
Cryp
Wyeringen
Jacob Adriaensz.
mr. Aernt Hugess.

15v
Vergaderinge gedaen op ’t stadthuys
van Den Hage den 13en aprilis 1576
stilo communi.

Baptista de Monte Valdonna heeft
geconsenteert 1500 gulden [?] te lenen.

16r
Den 2en Maii anno 1576
[in de marge]
Presenten alle de scepenen
preter Zybrantsz.

De bailliuu van Den Hage contra
Reynier van der Laeck, gedaechde.

Scepenen pertiën, dingtale bij scriftelicke
eysch, mondelinge antwoorde, replycke ende duplycke
gehoort, ende gezyen alsulcke certifficatie als den eysscher
geproduceert heeft: alzoe den gedaechde
van zijn geallegeerde den rechte
in ’t minste nyet beweezen
en heeft, condempneren den voors. Reynier
van der Laeck in een boete van thien pont,
volgende de keure ende ordonnantie daervan
weezende. Actum ut supra.

Idem contra Hans Janss., gedaechde.

Scepenen houden de saecke in advys.
Actum ut supra.

Idem contra Job Aerntsz. gedaechde.

Alzoe de voors. Job Aerntsz., gedaechde,
upten 4en, uytdraegende rechtdach nyet
gecomen ende gecompareert es, ofte speciael
gemachtich van zijnen weegen als recht is,
condempneren den voors. Job Aerntsz.
in een boete van 10 pont, volgende de keure ende
ordonnantie daervan wezende. Actum ut supra.

16v
Idem contra mr. Augustyn van
Teylingen etc.

Scepenen accorderen den verweerders
tijt omme heurluyder productie te doen
voor den
eersten rechtdach nae Pincxsteren,
op versteecken te blijven van heurluyder productie.
Actum ut supra.

Idem contra Leenert
Zymonss. gedaechde.

Scepenen absolveren den verweerder van den
eysch ende conclusie sulcxs ende [in dier]
voughen hij die upten verweerder gedaen
ende genomen heeft. Actum ut supra.

Den 5en dach junii anno 1576

Upte requeste van mr.
Augustyn van Teylingen,
Adriaen Snouck ende
Adriaen van der Velde.

De supplianten sullen den rechtdach
post primam nae Pincxsteren volgende heurluyder
eerste appoinctemente waernemen.

17r
Bailliuu, schout ende gerechte
van Den Hage sijn eendrachtelicken
gesloten ende geresolveert gheenrehande
saecken ter gesetter rechtdage van den bailliuu
ende schout voors., anders nyet, te tracteren
ende te handelen dan ’tgundt de justicie
is belangende. Maer hebben de burgemeesters
ofte pertije yet anders te doene, sullen ’t zelve
up een extraordinaris doen naer behooren,
mits scepenen daertoe insinuerende. Actum
ut supra.

[in de marge]
Presenten alle de
scepenen.

[doorgehaalde regel]
[doorgehaalde regel]
De bailliuu contra
Lenert Zymonss.,
Hubrecht Janss. Jol,
Jan Koenenz.,
Gerbrant Yevenss.

Scepenen pertijen, dingtaele ten beyder zijden
gehoort,
ontslaen den gedaechdens van den eysch
ende conclusie van den bailliuu, mits bij eede verclaerende
heurluyder scilwacht [n]yet geweest te hebben, maer de
schiltwacht van eenen Adriaen Adriaenss. coomen
ende mr. Lodewyck scollmeester, behoudens
den voors. bailliuu zijn actie ende regres an den voors. personen
van Adriaen Adriaensz. comans ende mr.
Lodewyck schoolmeester, soe hij te raede
bevinden sal.
Welcke eedt de bailliuu den gedaechdens
verdragen heeft.

17v
Idem contra Willem Cornelisz.
byervoerder.

Scepenen pertiën, dingtale bij scriftelicke
eysch ende antwoorde, mondelinge
replycke ende duplycke gehoort.
Alzoe de gedaechde ’t arrest
bij den boode van Den Hage gedaen nyet en
heeft geobedieert, waeromme hij
vervallen soude mogen in de hoochste boeten,
hebben scepenen voors. om redenen
hemluyden daertoe mouverende den voors. gedaechde gecondempneert
in een boete van drie pont ende hem
geïnterdiceert van gelijcke meer te
doene upte hoochste boeten ende
arbitraele correctie van scepenen.
Actum den 5en junii anno 1576.

Na de noene.
[in de marge]
Presenten alle de
scepenen.

In der saecke van der kenninghe, hangende voor den
schout ende gerechte van Den Hage
tusschen de voochden van de weeskinderen
van Anna Jansdochter van Bemen,
innocente persoon, ende de weesmeesters van Den
Hage met haer gevouchde eysschers ter
eenre, up ende jegens Margriete Jans-
dochter, weduwe wijlen Jan Aertsz.,
verweerster ter andere zijden van der kenninghe, angeleyt
den 14en aprilis lestleeden, etc.

18r
Scepenen pertijen, dingtale bij scriftelicke eysch,
mondelinge antwoorde, replycke ende duplycke
gehoort ende gezyen alsulcken contract van de
bestedinge, als d’eysschers tot heurluyder intentie
geëxhibeert hebben, ende up als
rijpelicken gelet hebbende, ontseggen
d’eysschers heurluyder eysch ende conclusie,
zulxs zij die upten verweerster gedaen
ende genomen hebben. Ende condempneren d’eysschers voorts de verweerster
mitte innocente persone als wezende haere
sustere te laeten bewerden onder sulcke
conditie als zij mitten voochden ende
weesmeesters van Den Hage respective sal
accorderen. Ende compenseren de boeten
ende costen van der kenninghe om redenen den gerechte
daertoe mouverende. Aldus gepronunchieert
den 26 junii anno 1576.
Scepenen appoincteren dat pertije de voors. sal innegaen
van up versteck.

18v
Den 23en dach junii
anno 1576.
[in de marge]
presenten:
scout
Does
Vries, Elburch
Screvelss.
Meerkercken

In der saecke van de kenninghe hangende
voor den scout ende gerechte van Den Hage
tusschen d’erffgenamen van Lenert
Cornelisz., lijndrayer, eysschers ter
eenre, up ende jegens Toosgen Jans-
dochter, verweerster ter andere zijden,
van de kenninghe angeleyt den 22en
dach novembris lestleeden etc.
Scepenen pertiën, dingtale bij
scriftelicke eysch, antwoorde, replycke
ende duplycke gezyen, mitsgaders
alle alsulcke certifficatiën
ende andere stucken als pertijen ten
beyder zijden hebben geproduceert ende
overgeleyt, ende up als rijpelicken
gelet hebbende absolveren de
verweerster van de eysch ende conclusie
sulcxs ende in der vougen die de
eysschers upten verweerster gedaen ende
genomen hebben; ende condempneren
den eysschers in de boeten ende costen van de
kenninghe tot tauxatie ende moderatie
van de gerechte. Aldus gepronunchieert
den 23en dach junii anno 1576.

19r
Beuckelaer, als gemachtich van Cornelis Pietersz.
van Voorburch, sustineert dat hij, Cornelis Pieters-
zoon, ende eenen Jan Janss. van Voorburch,
geweest is tot Wateringe ten huysse van Adriaen Maertss. omme tot
versoucke van een capiteyn tot zijne huysse
leggende te coopen haver.

De bailliuu contra Adriaen
Maertss. Persoon etc.
ende Cornelis Pietersz. van Voorburch.

Alzoe Adriaen Maertss. Persoon
zijn anseggen, Cornelis Pieters-
zoon van Voorburch angeseyt, den rechten
nyet beweezen en heeft, condempneren
scepenen den voorn. Adriaen Maertss.
in een boete van thyen pont,
mitsgaders in [de] costen van de hoffaert, tot
tauxatie ende moderatie van den gerechte.
Aldus ut supra.
Den voors. Cornelis Pietersz. heeft illico geprotesteert
van injuriën om die te intenteren daer zijnen
goeden raet gedragen soude.
Paep als gemachtich van den eysscher protesteert etc.

19v
[in de marge]
woonsdag toecomende
14 dagen scouu-
dach.
Memorie omme een keure te
maecken tot versoucke van
Pouwels Jacobsz. Bol, amsbachts-
bewaerder van Oost-Escamp, ende Adriaen
Pietersz. Groen, ambachtsbewaerder
van West-Escamp, mitte gemeen
buyren van denselven polder.
Eerst de Leywech te hoogen beginnende
van den eerste pael an de brugge van Jan Claess. Hogewerff
tot an de oostvloegel
van den West-Escampsse molen toe.
De wech te maecken een roede
[doorgehaalde regel]
breet in ’t midden
ende te verhogen navolgende de paelkens
geslagen, altijts an beyder zijden
offdragende ende dat mit verssche
aerde uytet naestgelegen lant,
sonder de weyden eenichsins te
mogen beroven ten minste scaede.
Van gelijcke de wech van Loosser-
laen te hoogen gelijck de hoochte
van ’t paelken eertijts geslagen bij Philips
Gyss. lant ende voorts langes de
wech sulxs de paelen geslagen sijn.
Ende ’t schaftgelt te betaelen tot seggen
ende moderatie van scepenen.